Natuurlijke oliën & vetten: welke gebruik je en waarvoor

Roomboter

Wat is het?
Bestaat grotendeels uit afgeroomd melkvet (80-90%), uit room dus. Het bevat een beetje water en eventueel toegevoegd zout of ingrediënten als melkzuurbacteriën.

Boter is net als olijfolie niet erg geschikt om te bakken en braden. Bij hoge verhitting verbranden de melkeiwitten. Dat geeft niet alleen een slechte smaak maar het is ook nog eens ongezond. Geklaarde boter is wel geschikt voor bakken en braden.

Geklaarde boter (Ghee)

Wat is het?
Het vet in gewone boter is goed bestand tegen hogere temperaturen, echter de eiwitten zijn dat niet. Die verbranden vrij snel en dat wil je echt niet binnen krijgen. De oplossing is eenvoudig: haal de eiwitten eruit en je hebt geklaarde boter.

Geklaarde boter is dus niets anders dan puur botervet. In India is het de gewoonste zaak van de wereld om boter te klaren. Het botervet wordt daar 'Ghee' genoemd. In ons land is het zowel onder de namen ghee als geklaarde boter te koop.

Kokosolie

Wat is het?
De beste kwaliteit is koud geperst (extra vierge) uit het gedroogde vruchtvlees van kokosnoten. Het bestaat voor ruim 80% uit meervoudig verzadigde vetzuren. Kokosolie is vloeibaar vloeibaar boven 24℃, daaronder neemt het een vaste vorm aan.

De geraffineerde versie kan hogere temperaturen aan en is daarmee zelfs geschikt voor frituren.

Olijfolie (ongeraffineerd)

Zuurgraad
De zuurgraad van de olie bepaalt de kwaliteit. Daaraan kun je afleiden in welke mate de vetten zijn afgebroken in vetzuren. Enkelvoudig onverzadigde vetzuren verlagen je cholesterol. Olijfolie is dan ook een gezond alternatief voor veel andere vetten.

Olijfolie Extra Vierge
Afkomstig van de eerste persing. De kleur is goudgroen en de smaak is peperachtig. De olie is onbehandeld en dus puur natuur. Hij is koudgeperst. De olijven zijn alleen gemalen, geperst en gefilterd en dus niet verhit. De zuurgraad ligt onder de 0,8%.

Olijfolie Vierge
Ook een koudgeperste, zuivere olie. De persing is minder strikt gereguleerd dan bij extra vierge olijfolie. De smaak is minder vol als die van extra vierge olijfolie. De zuurgraad ligt onder de 3%.

Olijfolie (geraffineerd)

Wat is het?
Een gezuiverde, vrijwel smakeloze, olie die geen antioxidanten meer bevat. Niet geschikt als smaakmaker, wel om in te bakken. Bestaat meestal uit een mengsel van vierge olijfolie en geraffineerde (gezuiverde) olijfolie.

Zonnebloemolie

Wat is het?
Een veelzijdige neutrale olie, geperst uit zonnebloempitten.

Arachideolie (pindaolie)

Wat is het?
Een veelzijdige neutrale olie, geperst uit pinda's.